Snoeien

Al een paar weken niet meer naar mijn tuin geweest; eerst was er sneeuw en ijs, gevolgd door meer wind en heel veel regen, maar afgelopen vrijdag was het eindelijk even droog. Ik was dus wel benieuwd hoe mijn tuin erbij zou liggen. De rozenboog was weer half omgewaaid en wilde met geen mogelijkheid meer rechtop. De meegeleverde pinnen zijn op zandgrond dus blijkbaar niet sterk genoeg om de zware boog op zijn plaats te houden. Van mijn buurman had ik vorig jaar nog ongeveer 30 centimeter lange (gekronkelde) haken gekregen om netten vast te zetten en hiervan heb ik er een stuk of 8 gebruikt om de voet van de boog weer vast te zetten. Hoop dat hij nu blijft staan, anders moet ik nog grotere pinnen zien te vinden.

nieuwe ruimte voor rozen

De aardbeien naast de kas heb ik nu allemaal uitgegraven en zo een mooie plantplaats gecreëerd om straks de bestelde Albarozen te planten. Het ziet er nu gelijk al een stuk beter uit. De rondom de pruimenboom groeiende aardbeien haal ik denk ik pas in het voorjaar weg; de planten geven nu nog wat bescherming aan de grond. Ook een 'klein grasveld' aan onkruid achterin de tuin rondom de Albaroos 'Maxima' weggehaald en de wilde bramen van het achtergelegen perceel, die mijn tuin proberen over te nemen en onder meer in mijn hazelaars aan het groeien waren, zo goed als mogelijk weggesnoeid.

General Kleber na de 'snoei'

Een paar lange takken van sommige rozen ingekort om te voorkomen dat ze teveel wind vangen en daardoor in de winter beschadigd raken; ik blijf het moeilijk vinden om rozen terug te knippen en het liefst blijf ik er zoveel mogelijk van af, maar sommige takken zijn wel erg lang en in de boeken lees ik overal dat geaviseerd wordt deze takken met ongeveer een/derde in te korten. Dan maar een compromis: ik denk dat ik ongeveer een/vierde van de lengte heb afgehaald. Het grappige is, dat als ik eenmaal bezig ben met snoeien ik weer moeilijk kan ophouden!
Met de takkenschaar nu de afgedragen takken van de herfstframbozen tot de grond teruggeknipt; een volgende keer zal ik nog compost rondom de planten leggen.



na de snoei

Luntersche Pippeling voor de snoei

De lage appelboom Luntersche Pippeling is enorm gegroeid en de hoofdtak is naar mijn idee veel te lang. Op goed geluk met de takkenschaar de top er weer een heel eind uitgehaald en de zijscheuten aan die tak helemaal weggehaald, zodat er weer één hoofdtak zal zijn. Van de andere takken die het frame van de boom moeten worden heb ik ook weer een stuk afgehaald. Met het snoeien van de halfstam appelboom Glorie van Holland wacht ik nog even tot januari of februari; zal dan eerst maar weer in de boeken kijken welke takken ik daar moet snoeien. De plastic tunnels die ik gebruik om de radicchio af te dekken doen hun werk goed en ik heb twee mooie kroppen kunnen meenemen; alleen op de plaats waar de tunnels weggewaaid zijn geweest zien de planten er minder uit, maar misschien dat die er tegen het voorjaar weer beter gaan uitzien. Ondanks dat nu pas de winter net begonnen is, zie ik dat het maarts viooltje op sommige plaatsen al in bloei staat en dat het groen van de sneeuwklokjes al boven de grond uitkomt.

sneeuwklokjes al zichtbaar

Storm?

Deuil de Paul Fontaine net uit verpakking

 

Afgelopen vrijdag naar de tuin geweest om nog de mooie rode mosroos Deuil de Paul Fontaine te planten. Deze prachtige roos is bedeeld met flinke stekels, die van de zomer vuurrood kleuren, en moet voorzichtig aangepakt worden om niet je vingers vol doorns te krijgen! Blijkbaar heeft het de afgelopen week een keer erg gestormd, maar is dat op de een of andere manier langs mij heen gegaan. Ik zag tenminste dat de in het voorjaar geplaatste nieuwe rozenboog helemaal scheef stond en dat een paar van de plastic tunnels die ik over de radicchio had geplaatst weg gewaaid waren. Gelukkig lagen er 2 nog in mijn tuin en een 3e lag nog in de tuin van mijn buurman. Jammer dat die paar tunnels dus even niet op hun plaats hebben gestaan, want een paar van de radicchio planten zijn door de vele regen nu gaan rotten; gelukkig staan de meeste er nog goed bij en heb ik één krop mee naar huis genomen. Ook nog een flinke voorraad palmkool geplukt.

plastic tunnels in betere dagen!

 

Nadat ik de roos geplant en flink water had gegeven (is voor een nieuwe aanplant eigenlijk altijd nodig, hoeveel regen er ook valt), wilde ik de waterton leegmaken om te voorkomen dat hij straks kapot vriest. Dat viel nog niet mee, want ik zag dat de ton nog bijna helemaal vol zat. Omdat de grond in de kas alweer kurkdroog is heb ik het water uit de ton met emmers tegelijk maar op de stukken grond gegoten waar de tomaten hebben gestaan. Scheelt misschien in het voorjaar weer wat extra water geven in de kas.
Ook de tuin weer eens kritisch bekeken naar wat misschien anders kan; ergerde me eigenlijk al een tijdje aan het stuk grond aan de zijkant (oostkant) van de kas. Daar had ik oorspronkelijk een klein rijtje alpenaardbeien geplant, maar ze nemen steeds meer grond van de tuin over en is de grond van de kas tot aan de pruimenboom bijna helemaal bedekt met alpenaardbeien. Dat zou lekker zijn, ware het niet dat spinnen dat ook een lekker plekje vinden en het hele veld bijna de hele zomer bedekt is met flinke spinnenwebben, waardoor ik nu niet zo snel even zo een aardbeitje pluk.

Ik had er al eens over gedacht om rozen aan de zijkant van de kas te planten, maar had dat nog niet gedaan, omdat de kas zelf natuurlijk altijd nog wat schaduw geeft en er dus niet de hele dag zon is op dat stuk grond. Gelukkig bedacht ik mij van de week dat Albarozen wel wat schaduw kunnen verdragen en deze rozen met hun blauwgroene blad lijken mij perfect voor deze plaats, dus heb ik van de week bij kwekerij de Bierkreek nog maar weer 3 extra rozen besteld: de Albarozen 'Chloris', 'Ferox' en een keuze tussen 'Maiden's Blush' of Félicité Parmentier', alle drie heerlijk geurende en heel lichtroze rozen.




Geschikte plaats voor de Albarozen!

Nieuwe rozen planten

de nieuwe rozen

 

Afgelopen zondag heb ik de zaterdag bezorgde rozen geplant. Jammer genoeg regende het flink toen ik van huis ging, maar van een beetje water is nog niemand dood gegaan, dus goed ingepakt op weg naar de tuin. In de stromende regen de eerste plantgaten gegraven, terwijl ik in de kas af en toe in mijn notitieboekje keek waar ik de nieuwe rozen gepland had. Tot mijn aangename verrassing begon het na een half uur graven droger te worden en nog wat later brak zelfs de zon door, zodat ik een aangenaam plantdagje in de tuin heb gehad. Op één roos na staan nu de nieuwe rozen in de tuin en de laatste (de prachtige rode mosroos Deuil de Paul Fontaine hoop ik komend weekend te kunnen planten).

net geplante Rose de la Maître-École

 

Tussen het graven en planten door nog een lading onkruid getrokken; dat is soms wat verslavend: je ziet ergens ongewenst groen en het eerste dat ik dan weer doe is op mijn knieën door de tuin kruipen om het eruit te trekken, terwijl ik dan eigenlijk ander werk zou moeten doen. Na het planten van de rozen alle nieuwe rozen een mooi laagje compost gegeven en ook compost rondom de appelbomen en de pruimenboom gelegd. Volgende week zijn dan de andere fruitbomen en struiken nog aan de beurt.

Ik was blij dat ik het vorige weekend de radicchio met plastic tunnels had afgedekt; er is zoveel regen gevallen de afgelopen dagen dat de planten anders vast zouden gaan rotten en dat zou jammer zijn, want de kroppen beginnen nu pas echt te vormen. Ik heb die dag de stengels van de aardpeerplanten afgeknipt en mijn eerste aardperen geoogst; prachtige mooie rode knolletjes.

Aardperen Fleuron d'Anjou

Ook heb ik in datzelfde weekend de tegen de tuinkast aangroeiende klimroos Narrow Water (met veel moeite) eruit gegraven; na twee jaar in de tuin vind ik deze roos toch tegenvallen. De bloemen zijn niet echt spectaculair en deze klimroos heeft dunne slappe takken met ontzettend vervelende doorns, waar ik elke keer in blijf hangen; aan de achterkant staan dan ook nog eens de doornige bramen van de achterbuurman die steeds mijn tuin proberen te veroveren, dus het is een vervelend hoekje van de tuin, maar wel een waar ik vaak moet zijn. Nu staat er tegen de kast alleen dan de doornloze donkerrode klimroos Souvenir du dr. Jamain; die roos heeft eerst een aantal jaren in mijn voortuin gestaan, maar daar deed ze het niet zo goed (ze stond daar tussen twee andere klimrozen in, op een te klein stukje grond) en ik heb haar vorig jaar in de moestuin gezet. Daar doet ze het beter, dus nu Narrow Water weg is, heeft ze meer ruimte om te groeien.
Thuis nog mijn plantoverzicht wat bijgewerkt, zodat ik straks nog wel weet welke roos waar staat. Een tuinplan voor komend jaar zit nog in de planning; hoop daar binnenkort toch eens aan te kunnen beginnen!




Mousseux du Jappon tegenover QS Blanc Mousseaux

Herfstoogst

Vorige week de Yaconplanten opgegraven; na twee dagen met nachtvorst zagen de planten er maar droef en afgestorven uit en ook de tomaten in de kas hebben hun beste tijd gehad. Een aantal rode en nog veel groene tomaten geplukt en de planten daarna uit de grond getrokken en op de composthoop gegooid. Ook de laatste witte droogbonen heb ik uit de grond gehaald en met stok en al in de -nu lege- kas gelegd om verder te drogen.

Opgegraven Yacon plant

Oogst Yacon knollen

De oogst van de Yacon knollen zelf valt niet tegen (ruim 4 kilo) en ik ben benieuwd hoe ze zullen smaken. De planten zelf heb ik mee naar huis genomen om ze in de schuur te laten overwinteren. Ik moet nog eens nalezen hoe dat het beste kan gebeuren. Ondanks het slechtere weer valt er nog genoeg te oogsten en ik heb 3 andijvie stronken, 1 krop ijsbergsla en enkele venkelknollen geplukt; ook van de radicchio een doorgeschoten krop meegenomen. Snijbiet en palmkool zijn weer goed voor de volgende keer.

Enkele rozen -met name de Austin rozen- staan nog in bloei, maar ook de deze zomer geplante Bourbon roos Baron J-B Gonelle staat weer in bloei en heeft nog een paar flinke knoppen.
De rabarberplanten beginnen nu echt af te sterven en over een paar weken is weer amper te zien waar deze enorme planten staan in de tuin. Volgende keer wat compost bij de planten leggen, evenals bij alle fruitbomen. Ik heb al compost klaarliggen voor deze klus.

Weer meer rozen

Deze week maar weinig gedaan in de moestuin; ik heb alleen een rondje gemaakt om de exacte plaatsen te zoeken waar ik over een paar weken nieuwe rozen kan planten. Vorige week heb ik bij kwekerij de Bierkreek namelijk 10 bijzondere oude rozen (voornamelijk Gallica's) besteld om in het rozendeel van de tuin te planten. Doordat ik van de zomer een groot aantal vaste planten er uit heb gehaald is er plaats voor meer rozen. In een van de laatste uitzendingen van Gardener's World zag ik hoe Monty Don een kleine rambler roos tegen een halfstam appelboom plantte en dat leek me ook wel iets voor mijn tuin! Na veel zoeken en tips ben ik op de heel oude klimroos Rosa Moschata gekomen die straks tegen mijn appelboom Glorie van Holland mag klimmen.

Ook heb ik de wel heel bijzondere doorbloeiende en geurende roos Mike's Old Fashioned Pink (Bonne Chance) besteld. Deze roos is in Nederland alleen (in beperkte mate) verkrijgbaar bij De Bierkreek. Het is een roos van de in 2009 overleden rozenkweker Malcom Lowe en ik heb er een perfecte plaats in mijn tuin voor gevonden!

©Foto de Bierkreek

Verder heb ik nog de volgende rozen besteld:
Président de Sèze (Gallica), De la Maître Ecole (Gallica), Duchesse de Berry (Gallica hybrid), Duchesse de Montebello (Gallica), Felicia (Hybrid Musk van Rev. Pemberton), Deuil de la Paul Fontaine (mosroos), Ritausma (Hybrid Rugosa) en Mousseux du Jappon (mosroos). Maar wie weet komen er over niet al te lange tijd nog meer nieuwe (oude) rozen bij en krijg ik zo een klein rosarium in mijn moestuin.

Met mijn nieuwe telefoon heb ik de mogelijkheid om panorama foto's te maken; erg handig en nu heb ik ook betere overzichtfoto's van de moestuin. Aan het tuinplan voor volgend jaar ben ik nog niet toegekomen; het is een klusje dat ik op de een of andere manier maar steeds blijf uitstellen, maar gelukkig heb ik daar nog tijd genoeg voor totdat volgend jaar weer een nieuw groeiseizoen begint.



links (half in beeld) fruitbomen-, midden moestuin- en rechts het rozengedeelte

Rood

kaal aspergebed

Na een hopeloos natte vrijdag en zaterdag, vandaag gelukkig een redelijk mooie dag met af en toe wat zon en slechts een heel enkel buitje. Helaas is één dag in de week te weinig om de tuin goed bij te kunnen houden, maar op dit moment kan het dus niet anders en moet ik het meeste onkruid nu dan maar even met rust laten en me concentreren op het andere werk. Vrijdagavond zag ik op Gardeners World dat Monty Don zijn asperges al ging afknippen om te voorkomen dat door de wind de grote planten te veel heen en weer waaien en dus de planten zelf in de grond beschadigd raken. Dat was dan vandaag mijn eerste werk en nog een flinke klus. De twintig planten zijn inmiddels flink gegroeid en met zo'n zes stengels per plant, valt er aardig wat te snoeien. Bij de eigenaar van de grond lag nog een grote berg compost/mest voor de huurders en ik heb 1 kruiwagen vol meegenomen en die op het nu kale aspergebed gelegd. Een buurman zei dat het compost was, maar ik geloof eerder dat het champignonmest is, omdat ik flinke champignons in de grote berg zag groeien. Voor de asperges zal champignonmest niet zo'n kwaad kunnen, maar voor de rest van de tuin gebruik ik het liever niet omdat het lang in de grond blijft en aardappels er erg veel last van schurft van krijgen.

Nadat ik andere leeggekomen delen van de tuin nog wat verder onkruidvrij had gemaakt heb ik de plantenstengels van de asperges op de kale stukken grond gelegd ter bescherming van de bodem in de winter.
Ook heb ik de meeste stokken van de stokbonen uit de grond gehaald en de restant planten op de composthoop gegooid; nu staan er nog vier stokken in de grond waaraan de witte droogboon Grote Spaanse Witte doorgroeit; wie weet kan ik eind oktober nog steeds verse bonen oogsten? Het is een dankbare boon en een flinke groeier, die veel hoger wordt dan de 2.50 meter hoge stokken; bovenin is het dan ook een grote warboel van groen en bonen!



Stokboon Grote Spaanse Witte

Verder heb ik de courgetteplanten en de paprikaplanten op de composthoop gegooid en nog een paar laatste kleine courgettes en groene paprika's meegenomen naar huis. Het was moeilijk kiezen wat ik nog meer zou meenemen deze week, omdat er toch nog redelijk veel aan groente te oogsten valt; ik heb nu 1 grote krop ijsbergsla, 2 kleine kropjes rode krulsla, 3 stronken andijvie, een flinke hoeveelheid palmkool en nog een bakje met frambozen in de koelkast liggen. Snijbiet, bietjes en venkel zijn een volgende keer weer aan de beurt. Ik had nog knoflook meegenomen om uit te planten, maar daar ben ik jammer genoeg niet meer aan toegekomen; misschien dat er volgende week nog een paar mooie dagen in het weekend gaan komen om dat klusje te doen.



Snijbiet

Toen ik de foto's die ik vandaag gemaakt had terugzag viel het me op dat er nu zulke mooie rode planten in de tuin staan. De blauwe bosbes is schitterend rood verkleurd, de snijbiet waar het zonlicht prachtig op de rode stengels en het roodachtige blad valt en de Hybrid Rugosa roos Thérèse Bugnet, waarvan de rode stengels nu extra opvallen doordat het meeste blad van deze roos is afgevallen.

Blauwe bosbes in rode hersftkleur

Therese Bugnet

 

Stilte na de storm

Na twee weken afwezigheid eindelijk weer eens tijd gehad om naar de tuin te gaan en vandaag was een heerlijk windstille en zonnige dag om in de tuin te werken; zoals te verwachten was is het onkruid intussen weer flink gegroeid en het grootste deel van de tijd (zo'n 4 uur) is opgegaan aan het op mijn knieën rondkruipen en onkruid trekken. Maar daarnaast  heb ik gelukkig ook nog kunnen oogsten: tot mijn grote verbazing zijn de vogels nu ineens wel -grotendeels- van de frambozen afgebleven en heb ik nu een grote bak vol met heerlijk sappige frambozen kunnen plukken. De ijsbergsla is door de vele regen goed gegroeid en ik heb nu twee mooie kroppen mee naar huis genomen. Daarnaast nog twee mooie -zichzelf uitgezaaide -rucolaplanten, 3 kleine venkelknollen, twee enorme courgettes (goed voor de soep) en een klein pompoentje geoogst. De andijvie en radicchio groeien goed, maar ik wacht daarmee nog even met oogsten tot volgende week; ik kan toch niet alles tegelijk opeten en vers geoogst is ook gewoon het lekkerst.

Venkel

andijvie

Nadat het meest in het oog springende onkruid (voornamelijk graspollen en zaailingen van salie en kattekruid) weggehaald is ziet de tuin er gelijk weer wat beter uit. Door de storm van de afgelopen dagen en van vorige week, zijn de aardperen flink scheef komen te staan en zijn er ook veel dikke takken afgebroken. Doordat de planten zo zwaar zijn en scheef staan, zijn de knollen nu zelf boven de grond gekomen. Ik heb de dikste stammen maar een stuk ingekort en de afgebroken takken afgeknipt. Over de blootliggende knollen heb ik extra grond gelegd, zodat ze mooi in het donker verder kunnen groeien.

omgewaaide aardperen

radichico

De Yacon planten beginnen toch groter te worden; omdat ik helaas geen tijd meer had om één plant op te graven hoop ik maar dat het de komende week niet al te koud wordt en dat de knollen in de grond goed zullen blijven. Klusje voor de komende week (als het dan tenminste weer daarvoor is).
Een paar rozen staan nog steeds in bloei en er zoemen nog steeds hommels en er fladderen veel vlinders rond in de tuin, maar het zal nu niet lang meer duren voordat de herfst echt toeslaat en het weer rustiger wordt in de tuin. Hopelijk kom ik dan ook eens toe aan het maken van een moestuinplan voor komend jaar en het bestellen van nieuwe zaden, plantuien en pootaardappelen. Ik twijfel nog of ik niet toch deze maand wat knoflookteentjes zal planten van de dit jaar geoogste knoflookbollen. Het is weinig werk om te doen en twee bollen geven toch een behoorlijke oogst. 

William Shakespeare 2000

Eerste koude Nacht

Op het journaal hoorde ik gisteren dat het vannacht 2 graden Celsius zou worden; al behoorlijk fris dus voor eind september. Vanmorgen nog even naar de tuin geweest, maar daar was van de koude nacht gelukkig niets te merken. De courgettes groeien nu in een wat rustiger tempo en ik heb er twee van een redelijk formaat kunnen plukken.

ijsberg- en rode krulsla

De ijsbergsla begint behoorlijke kroppen te maken en daarvan kan ik er volgende week wel een of twee mee naar huis nemen. De borlotti bonen zijn zo goed als gedroogd en de gedroogde peulen heb ik van de planten afgeknipt om ze thuis in de schuur nog verder te laten drogen en straks te doppen.

De bietjes groeien gestaag door en, doordat ik ze in het  voorjaar redelijk dicht gezaaid had, zorgen zelf prachtig voor een gespreide oogst; de afgelopen tijd plukte ik steeds de grootste (!) bietjes, waardoor de andere plantjes weer wat meer ruimte kregen om te groeien en dan een paar weken later goed zijn om te plukken. Er staan er in ieder geval nu nog genoeg om een paar weken vooruit te kunnen. Van de snijbiet ga ik straks weer een hartige taart maken; verder nog een nieuw vooraadje palmkool mee naar huis genomen om deze week weer van te smullen en een mooie rode paprika.



bietjes Bull's blood

radicchio

Alles groeit nu in een rustig maar gestaag tempo: radicchio, andijvie, venkel zijn over enkele weken prima te oogsten. Jammer dat de vogels mijn frambozen ontdekt hebben: er hing vandaag maar één (amper) rijpe framboos aan de struik. Volgend jaar zal ik deze struiken toch maar met een net gaan afdekken om zelf ook nog van de frambozen te kunnen genieten; wat fruit betreft is het dit jaar maar een slecht jaar: amper peren, weinig aardbeien en pruimen, geen appels, geen bramen, geen loganbessen en nu -door de vogels- ook maar weinig frambozen. Gelukkig heeft de vlier wel voldoende bessen geproduceerd, maar daar heb ik al zoveel van geplukt dat ik de rest voor de vogels laat hangen. Jammer dat ze zo ondankbaar zijn en als toetje dan toch nog mijn frambozen opeten.



Yacon plant

De Yacon planten zijn redelijk gegroeid, maar niet zo hoog geworden als ik had gedacht; ze zijn amper een meter hoog; ik ben heel benieuwd of er ook eetbare knollen gevormd zijn. Moet dus wel het weer in de gaten houden, want deze planten zijn -net als dahlia's- heel koude gevoelig. Misschien dat ik volgende week vast één plant ga opgraven. Van dezelfde familie is dan de aardpeer totaal anders: die plant kan juist heel goed tegen kou en je oogst ze pas na de eerste vorst; knollen die je vergeet te oogsten lopen in het voorjaar gewoon uit. Ze zeggen wel eens dat als je eenmaal een aardpeer in je tuin hebt, je altijd aardperen in je tuin hebt. In het  voorjaar heb ik 4 rode aardpeertjes in mijn tuin geplant en het zijn inmiddels enorme planten geworden van meer dan twee meter hoog.

Zonnig herfstweer

Het weer is de afgelopen weken nog erg lekker en er hoeft nog steeds maar weinig gedaan te worden in de moestuin, behalve ongeveer één keer per week schoffelen. De frambozen doen het in ieder geval geweldig en ik ga nu meerdere keren per week naar mijn tuin om frambozen te oogsten; nog niet zo heel erg veel, maar de drie planten zijn ook nog maar amper 1 jaar geleden in de tuin gezet; in ieder geval is het voldoende om bijna elke avond frambozen door de yoghurt te doen! Ook de radicchio groeit geweldig, evenals de ijsbergsla en de rode krulsla; ze zijn al bijna goed om te oogsten. De venkel groeit dit jaar wat langzamer, maar de bollen beginnen zich langzaamaan te vormen. Hopelijk werkt het weer nog even mee.

Herfstframbozen Autumn Bliss

De artisjokken hebben het dit jaar helaas niet goed gedaan; slechts één artisjok en die was zo klein dat ik hem maar tot bloem heb laten uitgroeien: wel een prachtig gezicht die paarse bloem!

Vandaag twee kleine pompoentjes geoogst: een prachtige oranje Red Kuri en een groene uit de Hokaido mix. Tot mijn verbazing zie ik dat er op twee andere plaatsen nu ook pompoentjes komen, maar het zijn plekken waar ik toch echt niets heb geplant! Benieuwd hoe die planten daar gekomen zijn; misschien door de eigen gemaakte compost, maar dan is het nog vreemd, omdat ik pas dit jaar voor het eerst de Hokaido mix heb gezaaid. Een pompoentje daarvan is in ieder geval ook bijna oogstbaar.

De borlotti bonen beginnen te drogen, terwijl de witte boon Grote Spaanse Witte nog steeds volop bonen maakt en nog helemaal groen is. Aan de paprika's beginnen nu meer vruchten te komen en vandaag heb ik al zeker 6 mooie rode paprika's kunnen plukken; ook was ik er een keer op tijd bij om een wat kleiner formaat courgette te kunnen plukken en heb ik nu 4 mooie kleine courgettes, die gegrild en daarna besprenkeld met zeezout en balsamico azijn heerlijk zullen smaken.

Een aantal van de rozen bloeit nog volop, zoals de witte Winchester Cathedral en de dieprode William Shakespeare 2000; ook aan Enfant de France zijn weer prachtige bloemen gekomen, maar ik ben bijna elke keer te vroeg of te laat in de tuin om de bloemen te fotograferen, maar gelukkig heb ik vandaag een bijna uitgebloeide bloem nog op de foto kunnen zetten.

Enfant de France

Relaxte tijd in de moestuin

Dit is eigenlijk de mooiste tijd van het jaar voor een moestuin; er hoeft even niet veel gewerkt te worden, maar er kan des te meer geoogst worden. De mooie nazomer maakt het nu dubbel zo lekker in de tuin: gisteren een paar uur relaxed bezig geweest om op mijn knieën wat onkruid weg te halen, rond te lopen, te kijken en foto's te maken. De tuin staat er al met al nog goed bij en er hoeft eigenlijk niet veel aan te gebeuren. Omdat de vaste planten zich enorm uitzaaien, wel een rondje met de schoffel gedaan over het (nu nog) brede toegangspad van mijn tuin naar de kas. Afgelopen maandag na het werk nog een flinke hoeveelheid groente uit mijn tuin gehaald, waaronder ruim 2 kilo vlierbessen en daarvan heb ik deze week heerlijke siroop gemaakt.

overzicht, met links asperges, stokbonen, venkel, kolen, bloemen/rozendeel en  rechts vooraan jonge rabarberplanten

Mijn 'buit' afgelopen maandag en vandaag: vlierbessen, kwetsen, paprika's, courgettes, paarse snijbonen, Grote Spaanse witte bonen, herfstframbozen, kilo's tomaten, palmkool, snijbiet, koolrabi en bietjes! En er is voorlopig nog genoeg om de komende weken opnieuw te oogsten; daarnaast ligt in mijn schuur nog een voorraad Ratte d'Ardeche aardappels, sjalotten, rode en gele uien en knoflook. De pas uitgeplante andijvie, venkel, sla en radicchio groeien ook goed, evenals de Red kuri pompoentjes. Ook de aardperen Fleuron d'Anjou zijn enorm geworden: het is echt verbazingwekkend hoe deze kleine smakelijke knolletjes in korte tijd zulke enorme planten worden. Door de wind van de afgelopen dagen zijn er een paar planten omgeknakt, maar zolang ze nog enigszins aan de plant zelf vast zitten groeien ze gewoon weer verder!

jonge rozenstruiken en rechts de aardperen

De halfstam appelboom heeft nu wel erg veel takken gekregen en daarom heb er ik vandaag een aantal flinke takken uitgehaald; als ik wacht tot de winter ben ik bang dat hij een nog grotere groeispurt krijgt, vandaar dus toch maar een late zomersnoei. Op goed geluk een aantal recht omhoog groeiende takken weggehaald zodat de boom weer een wat opener structuur krijgt. Monty Don schreef geloof ik ergens dat je door een goed gesnoeide appelboom met gemak een hoed moest kunnen gooien. Mijn Panama hoed ligt thuis dus ik heb het nog niet kunnen uitproberen!

appelboom vóór de snoei

Verder is de enige fruitboom waar dit jaar dan nog vruchten aan komen, naast de Betuwse kwets, de Gieser Wildeman leipeer; de paar peren zijn dit jaar wel erg groot geworden, maar zijn nog net niet rijp genoeg om al te plukken; nog een weekje wachten denk ik.



Gieser Wildeman peren

 

Einde vakantietijd

Mijn vakantie zit er al weer bijna op en eigenlijk ook zo'n beetje het moestuinseizoen; beide zijn voorbij gevlogen. Van zaaien en uitplanten naar oogsten en weer afbouwen en plannen maken voor een nieuw seizoen komend jaar. De tuin zelf begint nu weer wat vorm te krijgen nu ik een groot aantal van de vaste planten er eindelijk uit heb gekregen; de rozen en de fruitbomen zijn na een paar jaar al wat groter geworden en maken dat de tuin wat meer body heeft. Ook weet ik nu na een paar jaar tuinieren wat wel en wat helaas wat minder goed gaat, los van het feit dat moeder natuur ook nog een grote vinger in de pap heeft en er voor zorgt dat zelfs de beste plannen verkeerd kunnen uitpakken. Dit jaar is een vreemd jaar geweest: een te koud en te nat voorjaar en een zomer die pas de laatste weken echt even haar gezicht heeft laten zien.

afrikaantjes rondom de palmkool en rozenstruiken op de achtergrond

Door de late strenge vorst en het rare weer heb ik dit jaar helaas geen appels, geen bramen, weinig aardbeien, maar weer wel heel veel kruisbessen, witte aalbessen en dit jaar een eerste oogst van blauwe bosbessen gehad. De bonen zijn pas laat op gang gekomen, wat dan weer een voordeel is, want terwijl mijn buren al vroeg van hun bonen genoten, ben ik nu in ons complex de enige die nog wekelijks bonen kan plukken. De combinatie citrusafrikaantjes met palmkool blijkt ook een goede keuze te zijn geweest, want er is nog geen rups te zien op mijn koolplanten en de planten zelf groeien als 'kool'; ook de courgettes, snijbiet en bietjes doen het dit jaar weer prachtig en ik had een geweldig goede oogst van aardappels, uien en knoflook, waarmee ik de winter voorlopig wel doorkom.

courgettes

Ook de rozen in mijn tuin staan er prachtig bij en het ziet er naar uit dat mijn allergrootste wens om naast een moestuin ook een 'rosarium' te hebben een beetje gaat uitkomen. Er staan nu zo'n 30 verschillende rozen in mijn tuin en met een beetje geluk worden er dat aan het eind van het jaar 40 soorten. Toegegeven een rosarium hoort waarschijnlijk veel meer rozen te herbergen, maar voor mij is het elke keer weer een genoegen om naar mijn rozen te gaan en te kijken hoe ze er bij staan.

Cardinal de Richelieu in juni



Weer oogsten

Ondanks dat ik 1 volle week niet naar de tuin ben geweest, ziet hij er gelukkig nog behoorlijk uit. Eén buurman is een maand weg geweest en hij heeft nu zijn tuin denk ik opgegeven! Het is een groot oerwoud van onkruid geworden en zijn bessen- en frambozenstruiken zijn bijna niet meer terug te vinden.Vorige week heeft hij een hele dag besteed aan het onkruid weghalen, maar toen ik gisteren langs zijn tuin kwam was daar weinig van te zien. Hij had vorig jaar een nieuw stukje grond erbij genomen en dat vol gezet met fruitstruiken; het laat maar weer eens zien hoe vaak mensen zich vergissen in de hoeveelheid werk die er mee gemoeid is om de tuin ook redelijk onder controle te houden; de meeste tijd gaat immers altijd op aan het onkruid de baas proberen te blijven. Bij mij is dat nu hoofdzakelijk nog het schoffelen van alle zichzelf uitzaaiende vaste planten en gisteren ben ik ruim 2 uur met de schoffel over de paden en lege stukken van de tuin gegaan en vervolgens nog een uurtje op mijn knieën om tussen de groenten het onkruid weg te halen. Bij de paprika's zag ik dat er een gat in de grond zat en toen ik beter keek zag ik dat zich daarin tot mijn verbazing een kikker (of een salamander?) had verstopt die mij aan zat te kijken, maar zich verder niet verroerde (behalve om adem te halen). Ik ben meerdere keren gaan kijken, maar helaas heeft hij zich niet vertoond en bleef zitten waar hij zat, waardoor ik nog niet weet wat het was; hij was heel donker grijs of bruin met een redelijk spitse bek, maar ik kon alleen zijn kop en voorpoten zien.

De pruimen beginnen nu te verkleuren, maar er zijn er dit jaar helaas ook een aantal die door schimmels aangetast zijn; ik heb de aangetaste pruimen waar ik bij kon in ieder geval weggehaald en hopelijk blijven er straks nog wel wat pruimen over om te oogsten. Dit jaar is het een slecht jaar voor de boom: eerst een flinke aantasting door wollige luis, vervolgens de pruimenmot en nu de schimmel.

diverse soorten pompoenen (Hokkaido Mix)

De pompoenen doen het in ieder geval wel goed en er zitten al enkele fraaie exemplaren aan te komen; de komkommer doet het wat minder: pas 1 vrucht dit jaar. Maar de trouwe courgettes geven weer volop vruchten, alhoewel het typisch is dat van de 2 planten het altijd maar 1 plant is die veel vruchten geeft, terwijl het dezelfde rassen zijn.

De stokbonen (Borlotti, Dynajec, Trionfo Violetto en Grote Spaanse Witte) gaan goed en ik hoop volgende week de eerste borlotti bonen en de paarse snijbonen Trionfo te kunnen plukken. De lage zwarte droogbonen Coco Noir groeien redelijk maar ik denk dat ik er te weinig van heb gezaaid om flink van te kunnen eten.

paarse snijbonen

Wel de eerste tomaten kunnen plukken: 1 grote Coeur de Boeuff tomaat, een paar dix doigts de Naples en een groot aantal Black Prince tomaten; met name die laatste tomaten zijn overheerlijk; bijna zwart van binnen en verrukkelijk sappig.

Eindelijk ook de venkel en de radicchio uitgeplant; de venkel staat nu op het bed waar de aardbeien stonden en de radicchio op het stuk grond waar de aardappels hebben gestaan; sla is dit jaar geen succes gebleken, wat op zich wel jammer is; misschien dat ik deze week nog wat probeer te zaaien of anders kijk of er nog wat slaplantjes te koop zijn. Niet vergeten om binnenkort ook weer andijvie en veldsla te zaaien.

uitgeplante radicchio

en venkel

Vakantie

Na een heel jaar werken eindelijk vakantie; heerlijk: niets moet en alles kan en ook het weer werkt even mee. Gisteren was het hier warm, zonnig en droog en heb ik een lange dag in de moestuin doorgebracht. Eerst met het gewoon lekker rondlopen en vervolgens met het bekijken wat anders moet in de tuin. Doordat ik de afgelopen weken veel van de zichzelf enorm uitzaaiende vaste planten heb verwijderd kan ik nu ook zien waar misschien plaats is om nog meer rozen te zetten! Als ik optimistisch ben is er plek voor zeker 10 nieuwe rozen, maar ik kan het misschien maar beter iets meer bescheiden houden. Zal de komende weken dus nog kritisch blijven kijken naar potentiële plekken. Eén roos van mijn verlanglijstje moet er zeker komen en dat is de rugosa roos Ritausma die ik vorige week bij kwekerij De Bierkreek heb gezien; er is een hele mooie plaats vrijgekomen in de buurt van de rugosaroos Blanc Double de Coubert, naast een van de appelbomen.

herfstframboos Autumn Bliss

beginnende framboos naast bloem

De tuin zelf staat er redelijk bij en de bonen beginnen goed te groeien; nog even en ik kan de eerste bonen plukken; ook de tomaten, bietjes, snijbiet, koolrabi, palmkool en paprika's groeien goed. Alleen de sla en de artisjokken gaan dit jaar niet goed. Aan slechts één artisjokplant zit nu een kleine artisjok; de rest heeft alleen nog maar blad aangemaakt. Ook aan de bramen hangen dit jaar weinig vruchten, maar de vorig jaar geplante frambozen doen het geweldig en daar zal ik binnenkort zo te zien bakken vol van kunnen plukken.

rode paprika

en naar rood verkleurend

Glorie van Holland halfstam appel

De appelbomen hebben dit jaar maar weinig vruchten en ik zag dat van de paar appels die aan de Glorie van Holland hangen, er al eentje door de vogels is aangevreten; hopelijk blijven ze van de andere appels af. Maar de vlier daarentegen hangt nu vol met bessen, dus dat wordt straks heerlijk vlierbessensiroop maken. De struik begint alleen wel erg groot te worden en ik zal hem komend voorjaar maar verder terugsnoeien dan ik dit jaar heb gedaan. Voor nu heb ik een paar van de langste takken wat teruggeknipt. Ook de leiappels heb ik alweer flink in model gebracht door alle lange scheuten tot op 1 à 2 bladeren terug te knippen.


De thuis gezaaide venkel en radicchio staan er na het verspenen goed bij en kunnen binnenkort uitgeplant worden; ik denk dat ik dit jaar eens op de leeg blijvende stukken grond wat groenbemester ga inzaaien; waarschijnlijk de mooie phacaelia (ook wel bijenbrood genoemd).