zondag 29 april 2012

Appelbloesem en nieuwe aanplant

De tomatenplanten hebben het uitplanten in de kas weer goed overleefd en staan er prachtig bij met een begin van bloemtrossen; omdat ik nooit zin heb om de planten 'voorzichtig' te laten wennen aan een andere omgeving, plant ik ze meteen vanuit huis in de kas en tot nu toe is dat gewoon goed gegaan en ook zonder -zo te zien- een groeiremming. Misschien dat ik volgende week de pepers in de kas ga uitplanten; sommige planten hebben al bloemen aangemaakt. De paprika's zet ik half mei  buiten in de tuin omdat ik gemerkt heb dat ze het in de kas slechter doen dan gewoon buiten in de volle grond.
Zéphirin Drouhin, terug naar af

Alle takken van de klimroos Zéphirine Drouhin zijn helaas toch doodgevroren en ik heb daarom jammer genoeg deze roos tot de grond teruggesnoeid; gelukkig loopt ze onderin wel weer uit, maar omdat de boog net helemaal begroeid was is het wel vreselijk jammer dat ze nu weer helemaal opnieuw moet beginnen. Ook van de anderhalf jaar geleden geplante vijf nieuwe rozen zijn de takken doodgevroren en moeten ook deze rozen weer opnieuw beginnen.


leipruim Opal met op voorgrond mispel Nottingham

Door een artikel in Groei & Bloei over leifruit kwam ik er achter dat pruimen ook als leiboom worden aangeboden; dat opent nieuwe perspectieven! Omdat ik niet genoeg ruimte meer heb om nog een pruimenboom aan te planten, maar wel nog een wilde hebben, is dat natuurlijk een prachtige oplossing. Aan een kant van mijn tuin is een afscheiding van leiappels en leiperen en nu maak ik de afscheiding aan andere kant, bestaande uit circa 10 meter bramen compleet met twee leipruimen. Ik heb mijn oog laten vallen op twee gezonde en niet erg ziektegevoelige soorten, te weten de pruim Opal en Mirabelle de Nancy, beide zelfbestuivend. 
Kweepeer
Op de Mirabelle moet ik nog een half jaar wachten, maar gisteren heb ik in het tuincentrum de leipruim Opal gevonden. Ook zag ik dat ze daar nu halfstam kweeperen verkopen en omdat de in het najaar geplante kweepeer 'Vranja' de winter ook niet overleefd heeft, heb ik deze naamloze kweepeer maar gekocht. Gelukkig pasten de beide bomen nog redelijk makkelijk in mijn auto en kon ik ze meteen mee naar de tuin nemen om te planten.
Omdat we zoveel regen hebben gehad (en waarschijnlijk nog even zullen krijgen) heb ik de gok maar genomen om de bomen in het voorjaar te planten in plaats van te wachten tot het najaar. De kweepeer heb ik geplant op de plaats van de eveneens doodgevroren vlinderstruik. De tuincentra zijn er in ieder geval dit jaar goed mee om de in veel tuinen overleden planten en bomen te vervangen.
Schone van Boskoop S.H.

De Goudrenet, 'Schone van Boskoop S.H.' staat dit jaar volop in bloei, maar van de Groninger Kroon die als bestuiver er naast staat zijn pas enkele bloemen open; ik hoop dus maar dat er toch genoeg stuifmeel is om de bloemen van de goudrenet te bestuiven. Vorig jaar had ik slechts 3 goudrenetten tegen twee emmers vol van de Groninger Kroon appels. De halfstam Glorie van Holland staat eveneens volop in bloei; het lijkt me een schitterend gezicht als die dit jaar voor het eerst echt vol appels komt te hangen.

Vrijdag heb ik ruim 4 uur goed besteed aan het op mijn knieën rondkruipend onkruid trekken; de vaste planten die ik heb zaaien zich enorm uit en het zal fijn zijn als de grond straks een keer wat droger is en ik met de schoffel aan de gang kan.


Glorie van Holland

zondag 22 april 2012

Verspenen en zaaien

Afgelopen vrijdag heb ik de vier soorten tomaten uitgeplant in de kas. Van de regen die dag had ik daar binnen gelukkig geen last. De planten zijn eigenlijk al iets te groot; volgend jaar de tomaten maar wat later zaaien. Tussen de buien door nog wel flink veel rabarberstengels geoogst, maar jammer genoeg groeien de asperges door de kou nu niet verder en eigenlijk zou ik de plastic tunnels er weer over moeten zetten, maar ik hoop dat het nu toch binnenkort eindelijk eens wat beter weer gaat worden.
afrikaantjes na verspenen
Al die regen en zelfs hagel vandaag begint nu te vervelen. Dit regenachtige weer is dan weer wel prettig om binnenshuis verder te gaan met verspenen en zaaien. Vandaag heb ik de twee soorten citrus afrikaantjes in modules verspeend en de palmkool en de bladbroccoli (waarvan ik veel te veel had gezaaid!) in potjes opgepot. Volgend jaar dus wat minder enthousiast zaaien. De kolen staan nu buiten in de koude bak naast de verpotte artisjokken en de diverse soorten sla in hun zaaibakje.

De blokpaprika's en verschillende soorten pepers groeien nu mooi compact uit; daarvan is de zaaidatum van eind februari wel een goede tijd, maar het zou ook 1 of 2 weken later mogen.
Naast het verspenen nu ook weer verder gegaan met zaaien van twee soorten komkommers, pompoenen en courgettes. Naar de dit jaar uitgekozen komkommerrassen ben ik heel benieuwd. Ik heb een bruine craquelé-komkommer 'Keizer Alexander' en een augurk én komkommer 'Eureka'. De keizer komt uit de streek van Sikkim (Himalaya), krijgt dikke langwerpige vruchten, zou perfect moeten smaken en is chocoladebruin met lichtbruine craquelé-achtige nerfjes. Zelfs bij slechte zomers zou de oogst goed moeten zijn.
Ook de Eureka lijkt me wel bijzonder: jong geoogst is het een fantastische augurk en later oogsten geeft een korte maar zeer smakelijke komkommer; en tot slot heeft deze plant een zeer hoge bestendigheid tegen virus- en schimmelziekten. Teelt in de volle grond is succesvol.

 Van de binnenshuis opgepotte Yacon knollen komen nu al kleine blaadjes boven de grond tevoorschijn en in de moestuin zag ik vrijdag de eerste bladpuntjes van een van de aardperen opkomen. Met al die regen moet de moestuin binnen een paar weken wel losbarsten als de zon zich straks eens laat zien. Nog even en dan kunnen half mei -na de IJsheiligen- de bonen ook de grond in. 

zondag 15 april 2012

'To Bloom or not to Bloom'

Het is jammer genoeg nog steeds te koud 's nachts met temperaturen rond het vriespunt om de tomaten in de kas uit te planten; wat een verschil met vorig jaar toen april een erg warme maand was en de tomaten rond deze tijd al in de kas stonden. Ik moet dus nog even geduld uitoefenen en wachten op wat betere temperaturen.
Gieser Wildeman

De Gieser Wildeman peer heeft gelukkig geen schade van de vorst opgelopen en hangt vol met bloesem, terwijl de kleipeer -die het vorig jaar zo goed had gedaan- geen enkel bloempje heeft. Misschien een combinatie van beurtjaar en strenge vorst? De pruim daarentegen bloeit weer volop en ook de bloesemknoppen van de appels staan op het punt van open gaan. De in het najaar geplante kweepeer heeft zo te zien de vorst inderdaad niet overleefd en staat er dood bij. Ik wacht nog een maandje om te zien of er nog toch nog leven in zit, maar waarschijnlijk zit er niets anders op dan in het najaar een nieuwe struik te planten.


kleipeer
Betuwse kwets
Van de op 23 maart gepote aardappels zie ik op sommige plaatsen de Rattes al boven de aangeaarde heuveltjes verschijnen! In verband met de nachtvorsten heb ik er nog wat extra grond als bescherming op gelegd. Gisteren ben ik dan eindelijk begonnen met het eerste buiten zaaien van het jaar van paarse en lichtgroene koolrabi, een rijtje rucola, twee soorten bietjes en de donkerrode snijbiet 'Rhubarb Chard'. Deze week ga ik binnenshuis weer verder met het zaaien van courgettes, komkommer en pompoenen (een 'Hokkaido Mix' en 'Red Kuri'). Over een paar weken (rond half mei) kunnen dan de vele soorten bonen de grond in en alle voorgezaaide pepers, paprika's, artisjokken, courgettes, komkommers en pompoenen mogen dan ook eindelijk uitgeplant worden; het bizarre is dan dat ik dan tegen die tijd ook kan gaan starten met het zaaien van 'najaars'- groenten zoals roodlof, venkel, andijvie en veldsla, terwijl het toch nog eerst echt een keertje zomer zal moeten worden. Als je een moestuin hebt lijken de seizoenen wel erg hard voorbij te gaan!

maandag 9 april 2012

Asperges en mispels

Groene asperges
Dit lekker lange Paasweekend gebruikt om in de tuin te werken; door het afwisselende weer blijft het beperkt door om en om te werken en wat andere dingen te doen. Een mooie combinatie eigenlijk. De asperges hebben het onder hun plastic tunneltje naar hun zin gehad en ik heb vrijdag al circa 12 asperges kunnen steken. Onder het nettunneltje is het toch wat kouder gebleven en die rij asperges was dan ook een stuk kleiner. Dit weekend heb ik de beide tunnels weggehaald omdat ik verwacht dat de meeste nachtvorsten nu wel weg zullen blijven. De peren staan gelukkig nog niet helemaal in bloei; alsof ze aanvoelden dat er vorst aan zat te komen; de pruim staat al wel volop in bloei, maar die boom staat iets meer beschut doordat ze naast de kas staat en zo iets minder last heeft van een koude westenwind.
De vorig jaar geplante mispel 'Nottingham' loopt uit met prachtig groen-rood blad en in elk bladpaar zie ik al knoppen zitten; dus dit jaar al bloemen en dus mispels; de kweepeer daarentegen doet nog helemaal niets en ik ben benieuwd of de struik de winter heeft overleefd. De stam voelt aan alsof hij nog leeft, maar ik zie nog nergens iets dat op uitlopen lijkt.

Mispel 'Nottingham'

Ik wilde de composthoop gaan omzetten, maar moest dan eerst de andere bak vol met inmiddels bruikbare compost leegmaken; vol enthousiasme begonnen met kruiwagens vol te scheppen, maar het is nu zoveel compost dat ik uiteindelijk besloot het geleidelijk aan te gaan doen en heb ik alleen compost bij de bramen, frambozen, vlier en rabarber gelegd. Als het gevaar op nachtvorst is geweken zal ik nog compost onder de bessenstruiken leggen en kijk dan nog wel waar ik de rest van de compost zal gebruiken. Eigenlijk moet ik 3 bakken hebben, maar daar is helaas geen ruimte meer voor.

De Yacon knollen zijn vrijdag al bezorgd en ik heb de knollen in potten opgepot en binnen bij het raam gezet; half mei kunnen ze dan uitgeplant worden. Gisteren heb ik in de tuin nog eens rond gekeken waar ze dan kunnen komen te staan en ik denk dat naast de kas nog wel twee mooie plekken over zijn; dan staan ze redelijk uit de wind en kan ik er ook goed bij. Deze week heb ik nog weer twee extra rabarberplanten besteld: 'Holsteiner Blut' en 'Valentine'; die ga ik dan zetten naast de rassen 'Red Champagne' en 'Sutton's Seedless'; zo krijg ik dan twee rijen rabarber aan weerszijden van het hoofdpad van mijn tuin. Vrijdag heb ik de eerste rabarber kunnen plukken van de al wat oudere onbekende planten; de vroegste daarvan geeft wat groen-rode stengels en is niet zo zuur, wat ik eigenlijk wel jammer vind. Er staat één plant tussen die pas later oogst geeft, maar die wel heerlijk rode friszure rabarber geeft. Nog even wachten dus.

Gisteren heb ik de kas eens uitgemest en schoongemaakt; de laag temperzon op de ruiten aan de buitenkant van de kas is nog goed genoeg voor een nieuw seizoen, dus die hoef ik dit jaar niet opnieuw aan te brengen. Binnen heb ik de oppottafels verzet zodat er straks meer ruimte is voor de tomatenplanten en pepers. Daarna de bovenste laag hooi en grond verwijderd en die op de composthoop, respectievelijk in de tuin gegooid; vervolgens in de ontstane geulen 8 grote gieters (10 liter)  water gegoten en daarna opgevuld met grond uit tomatengroeizakken; weer water gegeven en tot slot afgedekt met een nieuwe laag hooi en weer water gegeven. Een lekker stoffig klusje dus, maar nu is de kas gereed om volgende week de tomaten uit te planten.

Thuis nog de citrusafrikaantjes gezaaid en de al gezaaide palmkool en bladbroccoli is goed opgekomen en kunnen binnenkort in potjes of modules verspeend worden. Volgende week ga ik toch echt eens verder met het buiten in de volle grond zaaien van bietjes, snijbiet en koolrabi.

zondag 1 april 2012

Lente of toch nog winter?

Wat een verschillen in temperatuur deze week: begin van de week leek het wel zomer, maar gisteren was het koud en hadden we nachtvorst. Afgelopen woensdag heb ik al een paar groene asperges kunnen steken maar door de kou groeien ze nu niet verder en moet ik op beter weer wachten. Om de asperges tegen de vorst te beschermen heb ik gisteren twee tunnels over de rijen gezet. Eentje van plastic modules en een van groen net. Afgelopen vrijdag heb ik de aardappels nog van biologische mest voorzien, rondom de rabarber en andere fruitstruiken eveneens wat  biologische mest gestrooid en bij de tuinbonen wat patentkali gesprenkeld. Ik moet er aan denken om een keer de grote zak met houtas die ik nog thuis heb liggen mee te nemen, zodat ik die as bij het fruit en de bonen kan strooien.
Met het ter plaatse zaaien in de tuin wacht ik nog maar 1 of 2 weken; het is nog vroeg in het jaar er is nog tijd genoeg om over een paar weken te beginnen met zaaien.
witte aalbes
De Gieser Wildeman peer heeft al bloesemknoppen die bijna opengaan. Ook bij de bessen zie ik al de kleine bloementrossen hangen. Hopelijk richt de nachtvorst niet al te veel schade aan aan de bloesem.

Omdat ik de tuin goed heb bijgehouden hoef ik nu even niet zo veel te doen en kan ik op mijn gemak rondlopen en kijken naar wat er allemaal weer opkomt. Als mijn buren mij zo bezig zien denken ze elke keer dat ik iets verloren ben, maar ik zie dan juist dat de Astrantia Hadspen Blood weer opkomt of ik zie ergens anders het pieprode puntje van een geranium; hoe de irissen de winter overleefd hebben en dat de sieruien opkomen. In deze tijd van het jaar is er zoveel te zien in de tuin en regelmatig ben ik weer aangenaam verrast met weer een teken van leven van planten die een paar weken geleden er nog zo goed als dood uitzagen.
Doordat ik het meeste onkruid er met de hand uittrek zie je ook beter wat 'onkruid' is en wat uitgezaaide planten zijn; op sommige plekken zie ik zelfs al kleine zichzelf uitgezaaid hebbende slaplantjes, die ik met schoffelen anders onthoofd zou hebben.

foto van http://www.permacultuurnederland
In de laatste Groei & Bloei las ik een artikel over Yacon-knollen; Yacon is een vaste plant uit de Andes en heet officieel Polymnia sonchifolia. De plant is lid van de familie van de Asteraceae, net als de zonnebloem en de aardpeer. De knollen hebben de bite van een rettich of radijs, terwijl de smaak in de richting gaat van peer en meloen en van het blad zou je thee kunnen zetten. Zo'n plant wil ik natuurlijk wel uitproberen en in mijn tuin zetten en gelukkig kan je nu bij Hortus in Amsterdam yacon knollen bestellen. Net als dahlia's kun je de knollen in de tweede helft van april planten en na de eerste nachtvorst, als de stengels zijn afgestorven, kun je oogsten. Er zullen dan twee soorten knollen zijn: kleinere knollen, net onder de stengels en grote knollen die dieper in de grond zitten. De eerste hebben ogen die weer gaan uitlopen en die kun je het volgende voorjaar weer uitplanten. De grotere, gladde knollen kun je eten. Omdat de plant net als de dahlia niet winterhard is loop je niet het risico dat heel je tuin vol met Yacon komt te staan (anders dan bijvoorbeeld de aardpeer die juist goed tegen vorst kan).